همه چیز درباره‌ی Industry Foundation Classes یا IFC

بازار کنونی صنعت ساخت فرصت های زیادی را در اختیار ما قرار میدهد تا بتوانیم از آن ها در فرایند های مورد نظر خود نماییم، هرکدام از این برنامه ها متفاوت میباشند و دارای ویژگی های مختص به خود میباشد،انتخاب خود این ابزار به پارامتر های زیادی همچون محل کار افراد ،منطقه کاری،زمینه کاری و تمامی مواردی که ممکن است با یک نرم افزاری احساس راحتی بیشتری نمایند.

تقریبا هر نرم افزاری فایل های خود را در فرمت خاص خود که به عنوان فرمت محلی یا Native Format  شناخته میشود،اگر بخواهیم یک داستان طولانی را کوتاه بگوییم،اگر ما پروژه رویت revit را سیو نماییم با فرمتی با پسوند rvt و اگر در آرشیکد Archicad  فایلی را سیو نماییم فایل با فرمت pln سیو خواهد،سیو محلی فرایند ساده ای هست درسته ؟ اما همیشه اینقدر ساده نیست.

چه میشود اگر هر رشته ای در زمینه خودش از یک نرم افزار مختص خود استفاده بنماید، و هرکدام از این فایل ها فرمت خاص خود را خواهند داشت! صنعت ساخت چگونه میتواند در این لحظه تبادل اطلاعات نماید؟ آن ها چگونه باید بدانند که یک فرمت حامل اطلاعات مورد نظر میباشد و کدام فرمت نمیباشد؟ چگونه آن ها میتوانند مدلی را پایه راتباط با مدل دیگری در نرم افزار مختلف قرار دهند ؟

درحال حاضر ما فقط یک پاسخ به این سوال و بسیاری از سوال های دیگر داریم و آن هم IFC یا industry Foundation Classes  یک فرمت مشترک میباشد، بیاید از الف شروع کنیم.

۱-IAI  و buildingSMART کمی در مورد تاریخچه بدانیم.

در سال ۱۹۹۴ اتودسک Autodesk   اتحادی را به نام IAI یا International Alliance for Interoperability  را پایه گذاری نمود،سازمانی که حدودا ۱۲ شرکت عضو آن بودند،هدف این سازمان ساخت کلاس های نرم افزاری مشترکی برای انتقال اطلاعات بوده است و به صورت عام المنفعه و خنثی اجرا میشود، از سال ۲۰۰۵ این سازمان در بستر نام buildingSMART  در حال فعالیت میباشد.

یکی از مزایای این سازمان عام المنفعه بودن آن میباشد و بهره وری کل این صنعت را در هدف دارد،

عضویت در buildingSMART  برای تمامی شرکت ها امکان پذیر میباشد همچنین دولت ها نیز میتوانند در این سازمان عضویت داشته باشند که سطح عضویت های مختلفی در این سازمان وجود دارد.

openBIM

OPENBIM یا بیم گسترده یک هدف جهانی در طراحی ، ساخت و بهره برداری ساختمان بر اساس یک استاندارد همه گیر میباشد، openBIM پشتیبان یک رابطه شفاف بین تمامی شرکت ها و پروژه ها برای پیاده سازی میباشد و دارای هدفی بزرگتر و گسترش همگانی این فرایند میباشد.

IFC در پی هدف بالا یک فرمت پایه برای انتقال اطلاعات در فرایند openBIM  میباشد.این اهداف میباشند که اهمیت IFC را دو چندان کرده اند زیرا همگانی بودن و ارتباط جامع بین ابزار های مختلف BIM کلید موفقیت میباشد.

IFC

IFC یا Industry Foundation Classes یک استاندارد جهانی برای تشریح و توضیح و اشتراک گذاری و تبادل اطلاعات در صنعت ساخت و بهره برداری یا همان FM (facility management) میباشد

این فرمت یک فرمت خنثی میباشد و تمامی المان ها و دسته بندی های موجود در صنعت ساخت را در خود جای میدهد بعلاوه این که اطلاعات متنی همراه هر المان را نیز همراه خود دارد

IFC هر ساله در حال تکامل میباشد آخرین ورژن موجود که در سال ۲۰۱۳ ارایه شد نسخه IFC4 میباشد که نسخه های پیشین نیز نسخه های مانند ۱.۰،۱.۵،۱.۵۱، و سپس ۲X,2X2,2X3 میباشند.

IFC  ورژن ۵  همچنان در حال آماده سازی میباشد تا توانایی های بیشتری در زمینه پارامتریک بودن و بویژه فعال شدن کامل بخش پروژه های infrastructure  یا زیرساختی در آن میباشد.

buildingSMART  مدرکی را بر اساس استاندارد مورد نظر خود در زمینه ایمپورت و اکسپورت کردن به نرم افزار ها اعطا میکند تا به شکلی وجود این استاندارد هارا در این نرم افزار ها گارانتی بدهد، و تمامی نرم افزار هایی که این مدرک را دارند باید قابلیت خواندن،نوشتن،و تبادل اطلاعات را از طریق IFC و همچنین با رعایت استاندارد های buildingSMART   دارا باشند.

حال این فرایند ها میتوانند در تیپ های مختلف IFC انجام بگیرند که این تیپ ها شامل .IFC ,ifcXML ,ifcZIP میباشد.

تفاوت بین تیپ های مختلف IFC

IFC

این تیپ پیش فرض انتقال فایل میباشد که بر اساس استاندارد ساختاری ASCII مرتب سازی شده است.

ifcXML 

این فایل تمامی مشخصات تیپ پیش فرض را دارد با این تفاوت که بر اساس استاندارد  اسناد XML  مرتب سازی شده است.
معمولا سایز فایل های ifcXML  ز ۳۰۰ -۴۰۰ درصد بزرگتر از حالت پیش فرض میباشد.

ifcZIP

این یک فرمت کاربردی و استاندارد برای فشرده سازی مناسب با الگوریتم های درخور ساختار خود فایل میباشد که خود در دو حالت های بالا قابل تنظیم میباشد.
ifcZIP معمولا فایل های IFC را به ۶۰ تا ۹۰ درصد حجمشان میرساند و برای فایل های ifcXML آن هارا به ۹۰ تا ۹۵ درصد از فایل اصلی میرساند.

تفاوت ساختار دو فرمت IFC  و  IFC XML را میتوانید در دو عکس زیر مشاهده کنید

تیپ IFC

تیپ ifcXML

ارتباط بین IFC و  BIM

فرایند کاری IFC را میتوان با فرایند کاری PDF مقایسه نمود! اما این مقایسه از کجا سرچشمه میگیرد برای روشن تر شدن این موضوع در پایین مثالی برای شما میزنیم.

بیاید تصور کنیم ما نقشه ای را در AutoCAD ترسیم مینماییم  ، زمانی که ترسیم به اتمام میرسد، ما در پی آن هستیم تا آن را به اشتراک گذاری نماییم، معمولا ما برای این امر از PDF استفاده مینماییم، خب آن هم به چند دلیل، اول از همه وقتی فایل اصلی را در اختیار کسی قرار بدهیم هرکسی میتواند آن را ویرایش نماید و بدون هیچ دانشی در آن تغییر ایجاد نماید
دوما همه امکان این را ندارند تا یک فایل DWG را باز نمایند زیرا ممکن است برای باز کردن یک پسوند نیاز به یک نرم افزار خاص باشد که خود باعث کاهش ارتباطات میشود،
برای همین ست که ما از فرمتی استاندارد به نام PDF استفاده مینماییم که  میتواند با یک مرورگر ساده نیز باز شود و در حالی که اطلاعات خوبی را نیز در خود نگه میدارد (نشبت به نسخه اتوکد) و ویژکی های همچون جستجو در متن و گذاشتن کامنت و یا MARKUP را نیز به ما میدهد

دقیقا همچین شرایطی در نرم افزار های BIM نیز وجود دارد در کنار مشکلاتی همچون یکسان بودن ورژن نرم افزار ها و وجود آن نرم افزار ها بر روی سیستم های مورد نظر مسئله مالکیت فکری و مالکیت مدل یا همانintellectual property نیز در این بخش به میان می اید و یا عدم انتشار کتابخانه فمیلی های مختص شرکت میتواند مشکلات بر سر این موضوع باشد،که با توجه به این مسایل میتوان گفت IFC نقش PDC در فرایند CAD  را دارد.

مدل نهایی علاوه بر این که هندسه و اطلاعات را همراه خود دارد در بخش اطلاعات مسایلی همچون مقادیر پایه،وابستگی ها، به همراه خود دارد و در همین زمان میتواند کر کل چرخه حیات پروژه برای عملیات هاهنگی و بررسی تداخلات و دیگر مسایلی همچون ۴D قابل استفاده باشد

بهترین راه برای استفاده از IFC

چه فرایندی میتواند فرایند مناسب کاری باشد ؟ این فرایند خیلی معمول است که گفته میشود شما ابتدا میتوانید شروع به مدلسازی در نرم افزار های پایه نمایید و سپس بصورت IFC از آن خروجی میگیرید و آن را در نرم افزار دیگیری وارد میکنید و ادامه به کار میدهید،
بعضی از برنامه های ویژگی هایی را برای تبدیل فایل IFC به فایل های خود را دارند مانند Tekla Structures ، هرچند این بهترین راه نیست زیرا  در اوایل راه خود میباشد و دارای باگ ها و کمبود های بسیار زیادی میباشد .
بطور معمول شما باید ifc را به عنول یک مرجع برای شروع ترسییم بخش جدید و یا تکمیل کننده فایل خود بدانید

به عنوان یک مثال تصور کنید که یک معمار فایل معماری را مدل میکند و آن را میخواهد در اختیار مهندس  سازه برای ترسیمات قرار دهد در این لحظه میتواند فایل معماری را به عنوان فرمت ifc خروجی بگیرد و ارتباط بین دو نرم افزار را توسط ifc حفظ نمایند و برای هر تغییر هم کافی است فایل ifc آپدیت شود